พิพิธภัณฑ์ ตวลสเลง หรือ คุกตวลสเลง เป็นพิพิธภัณฑ์ ที่ไม่ว่า ใครก็ตาม ได้เข้าไปเยือนแล้ว เมื่อเดินกลับออกมา ไม่มีแม้แต่คนเดียวที่จะมีรอยยิ้มบนใบหน้า เฉกเช่นไปเยือนพิพิธภัณฑ์อื่นๆ ตวลสเลง หรือ S-21 เดิมทีเป็นโรงเรียนแห่งหนึ่ง ที่มีชื่อว่า Tuol Svay Pray
หากคุณเคยได้เรียนรู้ หรือได้ยินประวัติศาสตร์ของ เขมรแดง ในช่วงเวลาหนึ่ง คุณอาจจะยังไม่สามารถเข้าใจได้ถึงการสูญสิ้นของ “อิสรภาพ เสรีภาพ และภราดรภาพ” … ตามหัวข้อเรื่อง จนกว่าคุณจะได้ไปเยือน Security Office 21 (S-21) หรือ พิพิธภัณฑ์ตวลสเลง ( Tuol Sleng Genocide Museum ) สถานที่จองจำ , สอบสวน , ทรมาน และบีบคั้นผู้บริสุทธิ์นับหมื่นชีวิต
เมื่อราว ๑๕ ปีก่อน (ช่วงปี พ.ศ. ๒๕๔๙ ) ฉันได้มีโอกาสเดินทางไปท่องเที่ยว ณ ประเทศกัมพูชา ประเทศเพื่อนบ้านของไทยเรา การเลือกไปเที่ยวครั้งนี้ ฉันตั้งใจอย่างแรกคือ ไปดู โบราณสถาน ของอาณาจักรแห่งนครวัด จากประวัติศาสตร์ นครธมที่ยิ่งใหญ่ และเป็นการพิสูจน์ด้วยตาเนื้อของตนเองว่า ที่ มิสเตอร์ Arnold Joseph Toynbee นักประวัติศาสตร์และนักโบราณคดีชาวอังกฤษ ได้เคยกล่าวเอาไว้ หลังจากที่ได้ไปเยือน และเห็นความยิ่งใหญ่และสิ่งมหัศจรรย์ของที่นี่ว่า “See Angkor and Die” นั้นจริงแท้แค่ไหน แน่นอนว่า ฉันได้พิสูจน์ด้วยตาเนื้อและสัมผัสกับความมหัศจรรย์ของนคราโบราณแห่งนี้ และเห็นด้วยกับสิ่งที่ Toynbee ได้บอกเอาไว้ นคราแห่งนี้สมกับเป็นสิ่งมหัศจรรย์ของโลกอย่างแท้จริง
แต่นอกเหนือจากนคราอันยิ่งใหญ่ ยังมีอีกสถานที่แห่งหนึ่ง ที่วันนี้ฉันอยากแนะนำและบอกเล่าให้ผู้อ่านได้รู้จัก ทำความเข้าใจ เห็นใจ และรับรู้ในชะตากรรมของ ประชาชนชาวกัมพูชา ในช่วง เขมรแดงเรืองอำนาจ สถานที่แห่งนี้ คือ พิพิธภัณฑ์ตวลสเลง หรือ คุกตวลสเลง เป็นพิพิธภัณฑ์ ที่ไม่ว่า ใครก็ตาม ได้เข้าไปเยือนแล้ว เมื่อเดินกลับออกมา ไม่มีแม้แต่คนเดียวที่จะมีรอยยิ้มบนใบหน้า เฉกเช่นไปเยือนพิพิธภัณฑ์อื่นๆ
Tuol Sleng Security Office 21
ในการรับรู้ของฉัน จากการอ่านประวัติศาสตร์ที่น่าสนใจของโลกนี้ นอกเหนือจากที่เราจะรู้จักถึงความโหดร้ายของการ ฆ่าล้างเผ่าพันธุ์ในยุคของนาซี แล้ว ความจริงนั้น เราไม่ต้องมองไปไกลถึงประวัติศาสตร์ของซีกโลกตะวันตกเลย ใกล้กันเพียงแค่ชายแดนขวางกั้น เราก็สามารถที่จะไปเรียนรู้ถึงความโหดร้าย ไร้ซึ่งความเป็นมนุษย์